Hoe is De Hekserij ontstaan
Deze vraag is ons zo vaak gesteld en zo vaak beantwoord, het leek dan ook zinvol er een lange pagina aan te wijden. Voor wie het naadje van de kous wil weten.
Nieuwsgierige Jan
Het verhaal begint in 1969 als Jan wordt geboren, en dat ben ik. Ik ben nieuwsgierig en leer graag. Begrijp me goed, op school was ik niet altijd de beste leerling, te eigenwijs waarschijnlijk. Maar naast school was er het lezen. Mijn moeder heeft me er vaak op betrapt dat ik lang na bedtijd nog zat te lezen. De leeslamp was dan nog warm (leve de LED lamp!). En ik las alles. Mijn ouders hadden een krant, een opinietijdschrift en duizenden boeken. In de dichtstbijzijnde bibliotheek waren er nog meer. Ik las alles en ging later verder in de schoolbibliotheek, de gecombineerde openbare / schoolbibliotheek, de universiteitsbibliotheek.
Elektriciteit
Mede dankzij mijn opa, die werkte in de ‘laagspanningsdistributie’ had ik extra interesse gekregen in elektriciteit. Bij bezoek en logeren speelden we met oude stekkers en spoelen. Uiteraard las ik er boeken over, zoals “Electronica, bouwen en leren” van C.H. Both. Ik soldeerde wat en sloopte wat en las een boel. Ook in de jaren dat ik met mijn vriend Erik hielp bij het restaureren van zijn Skoda Octavia bestel uit 1968 hield ik me speciaal met de electriciteit bezig. Ik herinner me nog dat we een transformator opbliezen op de vensterbank van de slaapkamer van zijn zusje. Mooie, gevaarlijke tijden.
Mengen en roeren
Rond 1980 ontdekte ik het boek “Mengen en roeren”, van L.P. Edel. Vol met allerlei recepten voor het maken van van alles en nog wat: kleefstoffen, documenteninkt, zeep en reinigingsmiddelen. Ik absorbeerde de inhoud en genoot van termen als caseïne en Turks Roodolie. De drogist in het dorp had wel wat, maar lang niet alles. Bitterzout in een plastic zakje, zeker. Maar bij bijenwas kwam hij aan met een pot boenwas. Het was de periode dat het drogistbedrijf veranderde: van een leverancier van stoffen werd het een winkel voor cosmetica en wat schoonmaakspul. In Groningen zat nog een ouderwetse drogist waar je, volgens de papieren puntzakken waarin het meeste werd afgeleverd, 606 verschillende chemicaliën kon kopen (naast allerlei andere zaken).
Verzamelen en proefjes
Dat was en begin van het verzamelen van stoffen en het doen van proefjes. Midas Dekkers vertelde ooit over zijn scheikundedoos: dat was om naar te kijken, uiteraard gebruikte je de stoffen niet, dat zou zonde zijn. Veel van de verzamelde stoffen werden inderdaad nooit gebruikt, maar sommige wel. Ik maakte coldcream (met boenwas op basis van bijenwas en terpentijn). Ik deed proefjes met elektrolyse. Mijn kleine broertje heeft ooit een experiment opgedronken en moest naar het ziekenhuis om z’n maag te laten leegpompen. Ik deed daarna wat rustiger aan met het praktische werk thuis. Wel was scheikunde mijn beste vak (een dikke negen op de eindlijst), biologie volgde op kleine afstand.
Zeepforum
In de jaren ’90 deed ik heel andere dingen. Studeren bijvoorbeeld, theatermaken, zingen. Ik werd uiteindelijk programmeur en had daardoor relatief vroeg toegang tot zaken als internet en email. Uit nostalgische overwegingen zocht ik, ergens einde jaren ’90 met de Alta Vista zoekmachine naar zeep maken. Ik kwam op een (met onze huidige ogen zeer primitief) forum / zeepmakers site. Ik trof daar allemaal mensen aan die zeep wilden maken, of maakten. Ze schreven over problemen die ze ondervonden, en wilden weten hoe bepaalde dingen werkten. Ik realiseerde me dat ik deze mensen kon helpen. Daarnaast: ik had de ervaring van het zeep maken (één of twee keer, als ik iets had gedaan vond ik het meestal wel weer goed), ik had de scheikundige kennis. Ik had (en heb) de eigenschap om zaken te willen uitzoeken, snappen, doorgronden. Het duurde niet lang, of de gebruikers namen aan dat het mijn forum was…
Leverancier
Een lastig punt was het kopen van grondstoffen. Waar koop je een geschikt product om je zeep een geur of kleur te geven die er ook in blijft? Ander probleem: in boeken uit de ramsj werd gesproken over “melt and pour zeep”, maar dat was er in Nederland helemaal niet. Mensen wilden ook shampoo maken, ook daarvan waren er geen grondstoffen te vinden. Ik had nog wat oude voorraad, oude contacten en ging op zoek, zocht het uit. Toen was er het dilemma. De gietzeep vond ik in een online winkel in de VS, de geurstoffen in Drenthe, de shampoogrondstoffen in Duitsland en zo waren er nog een paar plekken. Moest iedereen overal een kilo’tje dit kopen en een paar gram dat. Of was het handig als ik dit bundelde?
De Drie Heksen
Ik dacht over een inkoopclub maar zag er tegen op: zoveel gedoe dat afleidt van het eigenlijke doel. Ik deed het maar zelf. Zocht iemand annatto, dan vond ik het, kocht het en verkocht het door. Al snel gaf ik dit uit eigen voorraad leveren een naam: De Drie Heksen. Waarom? Ik dacht aan drie heksen rond een kookpot die daar zeep ziedden. Of schoensmeer maakten, wat ze maar wilden. Voor mij zijn heksen figuren uit sprookjes en andere oude verhalen. Later kwam ik er achter dat andere mensen daar soms heel anders over denken, maar toen was de naam gevestigd, we hebben de heksen gehouden. Als particulier kon je toen geen .nl domein aanvragen dus werd het www.de-drie-heksen.org . Het idee was: grondstoffen voor alles wat je zelf wilde mengen en roeren, maar in de praktijk was er vooral veel vraag naar spullen voor zeep, cosmetica en parfum. Dat werd de specialiteit.
De eerste jaren
Ik ging facturen maken, als voorbereiding op een bedrijf. De eerste factuur was in guldens, voor mijn schoonvader die orchideeën kweekte en een oud recept voor orchideeënkunstmest wilde proberen. De website ging op 13 januari 2002 online. We hadden overigens maar 19 officiële verkopen in 2002 en het hoogste klantnummer in december 2002 was 19. Elk jaar werd het wat meer en van een email per week en twee pakjes per maand werd het een halve dag werk per week. Omdat ik als programmeur in detachering bijna 60 uur per week bezig was voor mijn baas (werken, reizen, leren) was ik blij dat ik het kon overdoen aan Willem, inmiddels mijn echtgenoot. Hij was net klaar met een periode van tijdelijk werk, klaar met bazen en al had hij als zoon van een aannemer altijd gezegd nooit ondernemer te worden werd hij het toch.
De Hekserij
Waar kopen de drie heksen hun spullen? Bij De Hekserij natuurlijk! Het klinkt wat als een foute naam voor een boetiekje, maar waarom niet. Zo kozen we een nieuwe naam, een nieuwe website (inmiddels wel een .nl naam, dat kon in 2003 namelijk wel als particulier). Twee jaar later werd De Hekserij de eenmanszaak van Willem. Hij pakte de pakjes in, vulde alles af. Ik deed de administratie, email en inkoop. De spullen stonden in ons kleine huisje in Kampen. In de studeerkamer, in de ‘box room’, op de overloop en soms elders. Het kon zo niet heel lang meer duren, dat was duidelijk. In oktober 2005 verhuisden we naar een bedrijfspand in hartje Kampen. Van de paar vierkante meter in huis naar bijna 50 vierkante meter. We konden er de tango dansen als we hadden gewild.
Met z’n tweeën
Maar langzaam slibte het pand dicht. Willem werkte in het begin minder dan een dag voor de Hekserij en Jan een half uurtje per dag. Einde 2007 was dat opgelopen naar een voltijdsbaan voor Willem en inmiddels ook wel meer dan een dag per week voor Jan. Het probleem was dat het werk van mij niet makkelijk over te nemen was. In de loop van bijna tien jaar had ik naast de al aanwezige kennis ook veel geleerd over zaken als waar moet je op letten als je echte etherische olie wil hebben. Wat moet er op de labels van de gevaarlijke stoffen staan. Ik kon de technische vragen beantwoorden. Jan vervangen zou duur worden, maar zo doorgaan kon ook niet. We konden kiezen: stoppen met De Hekserij of krimpen, bijvoorbeeld door een deel van het assortiment weg te doen. Ik deed daarom mijn zeer lucratieve IT baan weg, waardoor het gezinsinkomen meer dan halveerde, maar onze klanten konden de producten blijven kopen die ze elders niet of nauwelijks konden kopen.
VOF
In 2009 werd De Hekserij een VOF. We werkten er nu beide full time, het leek handig en eerlijk. Het was een lastige tijd, financieel gezien hebben we de stap misschien net wat te vroeg genomen, we konden het ons maar net veroorloven. Aan de andere kant waren we anders misschien allebei overspannen geraakt. Het pand aan de Hofstraat in Kampen slibte vol en steeds meer leveringen waren met grote vrachtwagens die na 11 uur de straat niet meer in konden. De voorraad gevaarlijke stoffen dreigde zo te groeien dat we een vergunning nodig hadden. We maakten de eerste keuzes voor verkleining van het assortiment. Elk product kost tijd en geld, we moesten nu economischer denken. Een eerste serieuze concurrent, gespecialiseerd in zeep, diende zich aan. We lieten de zeep voor wat het was (hoewel we toen en nu nog steeds veel aan zeepmakers kunnen leveren, maar het heeft minder prioriteit). Parfum werd echter snel heel belangrijk. Niet alleen in Nederland. We exporteerden al snel naar elk continent (behalve Antarctica).
IJsselmuiden
In 2011 verhuisden we naar IJsselmuiden, het moest voor de ruimte, de veiligheid en ook zagen we aankomen dat er personeel bij moest. De administratie deed ik nog thuis, hier kregen we een kantoor. Het leek spannend, want de huur was een stuk hoger en de inrichting koste een boel geld. Maar het viel mee, ook al kwam er rond deze tijd een serieuze concurrent bij voor cosmeticagrondstoffen: we maakten kennelijk goede keuzes de omzet groeide dwars tegen de economie in. Wat we verloren aan omzet op sommige producten maakten we op andere plekken weer goed. Van afvullen op een paar vierkante meter en een halfduister magazijn hadden we nu tientallen meters speciaal ingerichte afvulruimte en een magazijn met daglicht. Het kantoor was nu nog groot genoeg.
Personeel
Maar de groei ging verder. Er kwam geen concurrent op het gebied van geurstoffen. Waarschijnlijk omdat het heel lastige materie is. In het drukke seizoen werkten we vaak zes dagen per week. We hadden hulp nodig. Maar vind maar eens iemand. Een uniek bedrijf waar we allebei ingegroeid waren. Wat besteed je uit. We hadden al eens extern laten inpakken, met wisselende tevredenheid. Dat was uiteindelijk geen optie. Nieuwe verantwoordelijkheden en risico’s zoals arbo, ziekteverzuim, loonkosten, we stelden het uit tot een vriendin werk nodig had en aan ons dacht. Dat was de eerste, ze werkt nu nog steeds voor ons. Vanaf daar ging het makkelijker en nu zijn we met zeven mensen en drie honden.
Toekomst
We moeten helaas nog steeds aan de economie denken, de kosten moeten opwegen tegen de opbrengsten. Jammer, want er zijn duizenden geurstoffen, en we hebben er maar 300 op voorraad. Maar daar zit voor ons de groei. Cosmetica blijft heel belangrijk, daar hebben we een heel mooi assortiment voor dan momenteel wordt geoptimaliseerd. Het overige deel is wat lastiger. We verkopen het vooral voor lessen techniek en scheikunde, thuis of op school, maar in de praktijk wordt het voor van alles en nog wat gebruikt. Van 19 klanten einde 2002 gingen we in 20 jaar naar meer dan 30000. De toekomst zal leren hoe het allemaal verder gaat.